ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ "Ο ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΙΤΗΣ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΒΕΛΙΣΣΑΡΙΟΥ, Η ΡΩΜΑΪΚΗ ΚΑΙ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ"

◘ Το Α. Ι. Π. Σ. και Ο ΔΗΜΟΣ ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΗΣ ΣΑΣ ΠΡΟΣΚΑΛΟΥΝ ΣΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ " Ο ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΙΤΗΣ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΒΕΛΙΣΣΑΡΙΟΥ, Η ΡΩΜΑΪΚΗ ΚΑΙ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ" -ΠΡΑΚΤΙΚΑ ◘ Την εκδήλωση θα προλογίσουν : Ο Δήμαρχος Μεγαλοπόλεως κος Παναγιώτης Μπούρας & o Αντιδήμαρχος κος Γεώργιος Κλουκίνας. ◘(◘(◘(◘(◘ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΗ ΟΜΙΛΙΑ ΤΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑΣ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ κας ΕΛΕΝΗΣ ΔΕΛΗΓΙΑΝΝΗ – ΔΩΡΗ. ◘ Την έκδοση θα παρουσιάσουν οι αρχαιολόγοι –και επιμελητές του τόμου- Λεωνίδας Σουχλέρης και Σωτήριος Ραπτόπουλος.◘ Θα ακολουθήσει ομιλία του Λ. Σουχλέρη, με τίτλο: ◘(◘(◘(◘(◘ "Η πολιορκία της Μεγαλόπολης από τους διαδόχους του Μ. Αλεξάνδρου. Η χρήση των ελεφάντων στις πολιορκίες και η παρουσία τους στη νότια Πελοπόννησο από την Παλαιολιθική Εποχή" ◘(◘(◘(◘(◘ ΔΗΜΟΣ ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΗΣ, ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ. Παρασκευή 17 Ιανουαρίου 2014, ώρα 7:30 μμ, στην παλαιά αίθουσα συνεδριάσεων Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Μεγαλοπόλεως (επί της οδού Λεωνίδα Ζέρβα)

Ευχές για Καλές Γιορτές -και επισκόπηση των δράσεων του ΑΙΠΣ για το 2013

Το 2013 το ΑΙΠΣ συνέχισε τις προσπάθειες που ξεκίνησαν κατά τη διάρκεια του προηγούμενου έτους. ◘◘◘◘◘◘ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ◘◘◘◘◘◘ 1.Εκδόθηκαν τα Πρακτικά της Διημερίδας "Ο Π. ΒΕΛΙΣΣΑΡΙΟΥ, Η ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ και ΡΩΜΑΪΚΗ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ" -που είχε πραγματοποιηθεί στη Μεγαλόπολη στις 2 και 3 Δεκεμβρίου του 2011, με την συνεργασία του Δήμου Μεγαλόπολης. Πρόκειται για το προϊόν της εργασίας δεκαπέντε Ιστορικών και Αρχαιολόγων, που είχαν μαζευτεί στη Μεγαλόπολη πέντε χρόνια μετά τον χαμό του αείμνηστου Μεγαλοπολίτη Αρχαιολόγου Παναγιώτη Βελισσαρίου, για να τιμήσουν τον εκλιπόντα και την συνεισφορά του στα αρχαιολογικά πράγματα της περιοχής. Η επιμέλεια των κειμένων του τόμου έγινε από τους Λεωνίδα Σουχλέρη και Σωτήρη Ραπτόπουλο -και η καλλιτεχνική επιμέλεια, η σελιδοποίηση και η παραγωγή από την Ουρανία Κλουκίνα. Ευχαριστίες οφείλονται στον Δήμαρχο, κο Παναγιώτη Μπούρα, και σε όλο το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Μεγαλόπολης, για την ανάληψη των εξόδων της έκδοσης από τον Δήμο. Η παρουσίαση της έκδοσης θα γίνει στη Μεγαλόπολη, στις 17 Ιανουαρίου 2014. 2.Στο πλαίσιο της ειδικής περιοδικής έκδοσης αρχειακού περιεχομένου του Ινστιτούτου “OPUSCULA PELOPONNESIACA”, εξεδόθησαν τρία τεύχη (αρ. 6, 7, 8), όπου παρουσιάζεται το αρχαιολογικού ενδιαφέροντος υλικό από τα Γενικά Αρχεία του Κράτους των νομών Λακωνίας [ΚΑΛΛΙΟΠΗΣ ΓΑΒΑΛΑ, ΜΙΧΑΛΗ ΣΟΒΟΛΟΥ., ΗΛΕΚΤΡΑΣ ΠΡΩΪΜΟΥ, ΜΑΡΙΑΣ ΣΤΕΛΛΑΚΟΥ, "Συναλλαγές Δήμων και Κοινοτήτων Λακωνίας με το Υπουργείο Πολιτισμού επί θεμάτων ιστορικού - αρχαιολογικού ενδιαφέροντος"] και Ηλείας [ΙΩΑΝΝΑΣ ΤΖΟΥΑΝΟΠΟΥΛΟΥ, "Γενικά Αρχεία του Κράτους – Αρχεία Νομού Ηλείας. Συμβολαιογραφικά Αρχεία Ηλείας, 19ος αιώνας: Μία συμβολαιογραφική πράξη από την Αρχαία Ολυμπία / Εργολαβία κατασκευής γέφυρας ποταμού Κλαδέου (Αρχαία Ολυμπία)"], όπως και η δράση του Ινστιτούτου «Ψηφιακή Προσβασιμότητα», που αφορά στην καταγραφή των μνημείων της Πελοποννήσου και στην κατασκευή του αρχαιολογικού της άτλαντα [ΣΩΤΗΡΗ ΡΑΠΤΟΠΟΥΛΟΥ, ΒΑΣΙΛΙΚΗΣ ΜΠΟΥΝΑ, Ανάδειξη και προβολή των αρχαιολογικών χώρων της Πελοποννήσου, δια της συγκέντρωσης και ψηφιοποίησης στοιχείων σχετικών με το αρχαιολογικό έργο στα μνημεία και τους αρχαιολογικούς χώρους»] ◘◘◘◘◘◘ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ, ΣΥΝΕΔΡΙΑ ◘◘◘◘◘◘ 1.Στις 08.03.2013 πραγματοποιήθηκε, στο Αποστολοπούλειο Πνευματικό Κέντρο, η παρουσίαση της εκδοθείσης διδακτορικής διατριβής της Π. Αγαλοπούλου «ΘΕΜΑΤΑ ΝΟΜΙΣΜΑΤΟΚΟΠΙΑΣ ΚΑΙ ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΗΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΤΩΝ ΠΑΤΡΩΝ, 14π.Χ.-268μ.Χ.». Την παρουσίαση έκανε η καθηγήτρια της Σχολής Ανθρωπιστικών Επιστημών και Πολιτισμικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, κα Βασιλική Πέννα. ◘◘◘◘◘◘ 2.Το Αρχαιολογικό Ινστιτούτο Πελοποννησιακών Σπουδών, σε συνεργασία με τα Γενικά Αρχεία του Κράτους Νομού Αρκαδίας και τον Σύλλογο Αρκάδων Ορειβατών – Οικολόγων, προχώρησε στην διοργάνωση της Διημερίδας με τίτλο: "Η ΙΣΤΟΡΙΚΗ και ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΣΤΗΝ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟ, ΟΠΩΣ ΠΡΟΚΥΠΤΕΙ ΑΠΟ ΤΑ ΑΡΧΕΙΑ ΤΩΝ Γ.Α.Κ. ΝΟΜΩΝ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΚΑΙ ΤΑ ΑΡΧΕΙΑ ΑΛΛΩΝ ΦΟΡΕΩΝ". Η Διημερίδα πραγματοποιήθηκε στην Τρίπολη, στο Κεντρικό Αμφιθέατρο του Αποστολοπούλειου Πνευματικού Κέντρου, στις 04 και 05 10ου 2013. ΟΜΙΛΙΑ- ΞΕΝΑΓΗΣΗ Σ. ΡΑΠΤΟΠΟΥΛΟΥ ◘◘◘◘◘◘ Στο πλαίσιο των εκδηλώσεων του Τεγεατικού Συνδέσμου «ΦΥΣΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ-2013» την Κυριακή 30 Ιουνίου 2012 : «Αρχαιολογικός περίπατος στον χώρο της Καστροπολιτείας του Μουχλίου» Οι -περίπου εικοσιπέντε- εκδρομείς ανέβηκαν αγόγγυστα την πλαγιά της βυζαντινής Καστροπολιτείας του Μουχλίου. Κατάλαβαν γρήγορα τα τεχνικά στοιχεία [για τους τρεις περιβόλους, τις πύλες τους, τον "γουλιά" (κορυφαίο οχύρωμα-πύργο) και το "μπόργο" (την πόλη)], αφομοίωσαν γρήγορα τα ιστορικά (για τους Παλαιολόγους, τον ιδρυτή Ανδρόνικο Ασάν, τον υπερασπιστή Δημήτριο Ασάνη και την κατάληψη από τους Τούρκους) –και φαντάσθηκαν πώς θα ήταν το κάστρο "τότε", που αποτελούσε βασικό μοχλό της πολιτικής των Παλαιολόγων, οι οποίοι ξανάπαιρναν, λίγο-λίγο, τον Μοριά στα χέρια τους. "Εδώ" ήταν οι πύργοι, τα τείχη, οι πύλες, "εκεί" ήταν τα σπίτια και οι εκκλησίες... Εντυπωσιακή υπήρξε η παρουσία των μαθητών του σχολείου, που ανέβηκαν μαζί -και ζητούσαν στοιχεία: "Σε ποιά βιβλία" αναφέρονταν όλ' αυτά ; Ευχαριστίες οφείλονται στον Πρόεδρο του Τεγεατικού και στην Αρχιτέκτονα κα Κωνσταντίνα Σιούντρη, που διοργάνωσαν την εκδήλωση. ◘◘◘◘◘◘ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΟΤΗΤΑΣ ΜΟΥΧΛΙΟΥ – ΨΗΦΙΑΚΗ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΟΤΗΤΑ ◘◘◘◘◘◘ Την 6η 11ου 2013, ολοκληρώθηκε η δράση «ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΟΤΗΤΑΣ ΜΟΥΧΛΙΟΥ – ΨΗΦΙΑΚΗ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΟΤΗΤΑ», η οποία είχε ενταχθεί στο έργο: «Δημιουργία θέσεων Απασχόλησης σε τοπικό επίπεδο μέσω προγραμμάτων κοινωφελούς χαρακτήρα στο Αρχαιολογικό Ινστιτούτο Πελοποννησιακών Σπουδών στην Περιφέρεια Πελοποννήσου» (δικαιούχος έργου: ΑΡΩΓΗ ΑΜΚΕ, συμπράττων φορέας: ΑΙΠΣ). Το ΑΙΠΣ είχε ήδη απαντήσει στην πρόσκληση της Ειδικής Υπηρεσίας Τομέα Πολιτισμού «ΕΥΤΟΠ 10 – ΒΕΛΤΊΩΣΗ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΌΤΗΤΑΣ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΏΝ ΧΏΡΩΝ » (κατόπιν αδείας της 25ης Ε.Β.Α. –ευχαριστίες οφείλονται στον Προϊστάμενό της κον Δημήτρη Αθανασούλη). Η πρόταση εγκρίθηκε τον Νοέμβριο του 2012 από την Γενική Γραμματεία Πολιτισμού –και τα έργα ξεκίνησαν τον Απρίλιο του 2013. Το Α.Ι.Π.Σ. συνεργάσθηκε με την ΜΚΟ «ΑΡΩΓΗ», ως συμπράττων φορέας. ◘◘◘◘◘◘ 1.Προχωρήσαμε με ταχείς ρυθμούς στο έργο των καθαρισμών και της βελτίωσης προσβασιμότητας της Υστεροβυζαντινής Καστροπολιτείας του Μουχλίου Αρκαδίας. Μέχρι τα τέλη του Ιουλίου είχαν διαμορφωθεί τρεις διαδρομές πρόσβασης στα μνημεία του Μουχλίου, που ξεκινούν από τη θέση της εκκλησίας της Μουχλιώτισσας και το κατώτερο τείχος -και καταλήγουν στα άλλα αξιοθέατα του κάστρου. Οι διαδρομές διανοίχθηκαν με την απομάκρυνση της βλάστησης, αλλά και με την ενίσχυση των αναλημμάτων, την ενίσχυση των κλιμάκων και την ανάσχεση των κρημνίσεων με τη μέθοδο των ξηρολιθικών στηθαίων. Η πρώτη διαδρομή ενώνει το κατώτερο τείχος με το μέσο τείχος, με τα κτίρια της Μέσης Πόλης -αλλά και με την (ανώνυμη) Δυτική Εκκλησία. Η δεύτερη διαδρομή συνδέει το κατώτερο τείχος με την προς Α. προέκταση του μέσου τείχους και τα κτίρια της Κάτω Πόλης. Η τρίτη διαδρομή διατρέχει το μεγαλύτερο μέρος του κατώτερου τείχους, με τους τριγωνικούς του πύργους, και φθάνει μέχρι την (ανώνυμη) Ανατολική Εκκλησία και τα προσκτίσματά της. Χάρις στους καθαρισμούς φαίνονται, πια, καθαρά στο έδαφος η δομή δύο πυλών του μέσου τείχους, η δομή των (τριγωνικών) πύργων του κατώτερου και των (πεταλόσχημων) πύργων του μέσου τείχους, η δομή μιας υπόστεγης πυλίδας στο κατώτερο τείχος, η τειχοδομία, η θεμελίωση και ο σχεδιασμός των τειχών. Κατά την διάρκεια των τριών τελευταίων μηνών του έργου, βελτιώθηκε σημαντικά η πρόσβαση του κοινού στην εκκλησία της Μουχλιώτισσας, το κορυφαίο μνημείο του χώρου. Το Μουχλί είναι ένα μεγάλο υπαίθριο μουσείο του "ένδοξού μας βυζαντινισμού" (Καβάφης), και αποτελεί έναν "αναδυόμενο τουριστικό προορισμό" (κατά τις εξαγγελίες του ΥΠ.ΠΟ.Α.). Η μορφή του αλλάζει, ήδη, προς το καλύτερο. Ελπίζουμε, δε, ότι η προσπάθεια αυτή, σε συνεργασία με την 25η Ε.Β.Α., θα συνεχισθεί για αρκετά χρόνια στο μέλλον. ◘◘◘◘◘◘ 2. Η δεύτερη δάση του έργου ετιτλοφορείτο «ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΚΑΙ ΠΡΟΒΟΛΗ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΤΗΣ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ, ΔΙΑ ΤΗΣ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗΣ ΚΑΙ ΨΗΦΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΣΧΕΤΙΚΩΝ ΜΕ ΤΟ ΑΠΟΘΕΜΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΠΟΥ ΣΥΝΔΕΕΤΑΙ ΜΕ ΤΟ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΕΡΓΟ ΣΤΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΥΣ ΧΩΡΟΥΣ ΤΗΣ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ», Το προϊόν της δράσης αυτής, που διεκονήθη από την ωφελούμενη Βασιλική Μπούνα (ΠΕ Αρχαιολόγο), υπό την καθοδήγηση και με την βοήθεια του Αν. Προϊσταμένου του ΑΙΠΣ, κου Σωτήριου Ραπτόπουλου, περιλαμβάνει την συγκέντρωση και ψηφιοποίηση στοιχείων για τα μνημεία και τους αρχαιολογικούς χώρους της Πελοποννήσου, στο σύστημα σε χρήση από το Αρχαιολογικό Κτηματολόγιο. Πραγματοποιήθηκε, ακόμη, σήμανση των θέσεων σε ψηφιακό χάρτη. Οι περισσότερες καταχωρήσεις αφορούν τις περιοχές Μεγαλοπολίτιδος Μαντινείας. Γορτυνίας και Κυνουρίας, αλλά πραγματοποιήθηκαν και άλλες, για την υπόλοιπη Πελοπόννησο. Ευχαριστίες οφείλονται στον συνάδελφο της ΛΘ’ ΕΠΚΑ κ. Γρηγόρη Γρηγορακάκη, με τη βοήθεια του οποίου προχωρήσαμε σε επαληθεύσεις της ακριβούς θέσης των μνημείων της Κυνουρίας. Ευχαριστίες οφείλονται και στον συνάδελφο της ΛΘ’ ΕΠΚΑ κ. Σταμάτη Φριτζίλα, για την βοήθειά του στον γεωγραφικό εντοπισμό των μνημείων της Γορτυνίας –όπως και στον κο Γεώργιο Κάππο, για την τεχνική υποστήριξη. Ακόμη, στον Ιστορικό κ. Βασίλη Σιακωτό, για την βοήθειά του στον εντοπισμό των βυζαντινών μνημείων της Αρκαδίας. Μία συνοπτική μορφή της μεθοδολογίας δημοσιεύθηκε στο 8ο τεύχος του εντύπου “Opuscula Peloponnesiaca”. Όταν θα ολοκληρωθεί το έργο εμπλουτισμού του αρχείου θα έχουμε ένα είδος "αποθετηρίου γεωχωρικών δεδομένων". Θα δίνεται, τότε, η δυνατότητα έρευνας και προσέγγισης των μνημείων της Πελοποννήσου, με τη χρήση φίλτρων πληροφορίας, ώστε να επιτυγχάνεται ο στόχος της "διάχυσης του πολιτιστικού υλικού" (κατά την νέα ορολογία) στο κοινό και στους ειδικούς. ◘◘◘◘◘◘ Το ΑΙΠΣ συνεχίζει, με ελπίδες και όνειρα για ένα δημιουργικό 2014!